Slachtoffer van grensoverschrijdend gedrag of van een ongezonde werkcultuur?

Kantoortuin. Ruim twintig medewerkers zijn aan het werk. In stilte. Leidinggevenden zitten erbij. Hij keek me aan en reageerde op mijn werkinhoudelijke vraag met: ‘Maar vrouwen van jouw cultuur zijn toch vrij makkelijk … in alles?’. Iedereen bleef stil, inclusief de leidinggevenden. Is hier sprake van een grensoverschrijdend gedrag of een ongezonde werkcultuur? Zeg het maar.

Helaas is dit is de vraag die ik mezelf al een paar keer heb moeten stellen in mijn werkleven. Het bovenstaand voorbeeld was geen incident, maar een patroon die zich op de werkvloer afspeelde. Dit voorbeeld is één van de voornaamste redenen geweest om me meer te gaan verdiepen in de sociale dynamiek en sociale veiligheid binnen organisaties. Dit doe ik door deze onderwerpen continu in relatie te brengen met interne beheersing of organisatiestructuur. Gezonde cultuur is namelijk een belangrijke randvoorwaarde voor de effectieve organisatiestructuur. Des te meer je de cultuur van een organisatie kunt begrijpen, des te meer je het in effectieve structuren kunt vatten.

Onderzoek naar de sociale veiligheid

De sociale veiligheid is het onderliggend thema die de afgelopen jaren veel aandacht heeft gekregen en (gelukkig ook) nog steeds krijgt. Dit rapport is inmiddels al ruim één maand geleden gepubliceerd, maar ik heb eindelijk de tijd genomen om het goed te bestuderen.

De centrale vraag van dit onderzoek luidde: Hoe kan de sociale veiligheid voor medewerkers bij de landelijke omroep worden verbeterd?

In het rapport heeft de commissie zestal risicofactoren beschreven die bijdragen aan de psychosociale arbeidsbelasting van medewerkers in het algemeen en grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer in het bijzonder. Dit is onderbouwd met het wetenschappelijk onderzoek.

1.        Onduidelijkheid over wat er nu precies grensoverschrijdend gedrag is

2.        Onzekerheid over aanstellingen en taakinvulling

3.        Overbelasting van medewerkers

4.        Ontbreken van competenties die nodig zijn om het ambitieniveau te realiseren

5.        Onveiligheid op de werkvloer

6.        Onwetendheid over probleemgedrag op de werkvloer  

De twee grootste risico’s op grensoverschrijdend gedrag en het voortduren daarvan zijn:

a.        De kwaliteit van leiderschap

b.       De manier van aansturing

Pragmatische onderzoeksaanpak

Hoogstwaarschijnlijk is het bovenstaande geen verrassend antwoord. Het is alleen voor de organisaties nog altijd een uitdaging om dit methodologisch verantwoord te kunnen en mogen onderzoeken. Daarnaast vinden onderzoeken naar ‘voorbeeldgedrag’ of ‘grensoverschrijdend gedrag’ toch vaker plaatst als ‘er al iets aan de hand is’ of ‘omdat het moet’. Dit mag en kan eerder. Het kan namelijk ook vanuit de neutrale vraagstelling: '‘Wat is het effect van het voorbeeldgedrag op de sociale veiligheid binnen onze organisatie?’

Dit rapport geeft je inzicht in een onderzoeksaanpak waar een paar jaar werk is in komen te zitten. Het kan natuurlijk ook pragmatischer en dat zie ik gelukkig ook in de praktijk terug.

Wil je sparren over hoe dit thema binnen jouw organisatie aan te vliegen, kom gerust op de lijn.

Bedankt voor je leestijd. Warme groet,

Svetlana  

‘Wat is het effect van het voorbeeldgedrag op de sociale veiligheid binnen onze organisatie?’ Wordt deze vraag binnen jouw organisatie gesteld?

• Ja, natuurlijk
• Ja, maar niet als onderzoeksvraag
• Nee, pas als er concrete aanleiding voor is
• Nee, maar de organisatie staat er open voor

See All Options